Wanneer de sluier dunner wordt

Wanneer de sluier dunner wordt

We leven in een tijd die aanvoelt als een breuklijn. Alsof er een sluier dunner wordt, en we plots méér zien dan ons oude wereldbeeld toeliet. Wat lang vanzelfsprekend leek, valt uiteen: vertrouwen in instituties, stabiliteit van ecosystemen, vaste zekerheden rond geld en macht, de illusie dat technologie ons alleen maar vooruit zou brengen.

Historisch gezien is dit moment een aberratie. Nog nooit eerder in de menselijke geschiedenis is spiritualiteit zo letterlijk “overgeplaveid”: natuur bedekt met beton, ritmes van de aarde vervangen door schema’s en schermen. Maar spiritualiteit is niets anders dan de verlenging van natuur zelf. En natuur laat zich niet voor altijd toedekken.

Het bijzondere van onze tijd is dat de anomalieën zich opstapelen en elkaar versterken. Pandemieën hebben laten zien hoe kwetsbaar onze systemen werkelijk zijn, terwijl tegelijk vreemde luchtfenomenen door officiële kanalen worden erkend, alsof de kosmos zelf ons eraan herinnert dat we niet alles begrijpen. Genocides en oorlogsmisdaden worden vandaag niet enkel gepleegd, maar ook live gestreamd, waardoor de collectieve schaduw van de mensheid zichtbaar wordt in real time. Klimaatcatastrofes en massale uitstervingen tonen ons dat de aarde haar grenzen bereikt, terwijl deepfakes, propaganda en sociale media-psychoses de waarheid zelf vloeibaar maken.

Ook in ons dagelijks bestaan trilt die instabiliteit door: bankcrashes en cyberaanvallen die de fragiliteit van onze netwerken onthullen, miljardairs die dromen van Mars terwijl bossen op aarde branden, genetische experimenten die het fundament van leven herschrijven, en een digitale vlucht in virtuele werkelijkheden waar identiteit zelf oplost. Overal duiken schaduwen op die decennia, eeuwen, soms millennia verborgen bleven: misbruik door machthebbers, koloniale wonden, patriarchale structuren die hun masker verliezen. En ondertussen groeit de fascinatie en angst voor kunstmatige intelligentie, alsof we een spiegel scheppen die ons tegelijk verlokt en beangstigt.

Voor velen voelt dit apocalyptisch. En in zekere zin ís het dat ook – maar niet alleen in de klassieke betekenis van vernietiging. Apokálypsis betekent in oorsprong: onthulling. Wat nu instort, is niet de aarde zelf, maar het model waarmee we haar waarnemen. Elke mens leeft binnen een subjectieve spiegel van werkelijkheid. Wanneer die spiegel breekt, lijkt het alsof de wereld eindigt. In werkelijkheid onthult ze lagen die er altijd al waren.

Misschien is dit dus geen collectieve ondergang, maar een collectieve liminale fase – een tussenruimte waarin oude patronen hun greep verliezen en nieuwe vormen zich aandienen. Ja, het voelt chaotisch. Ja, het is beangstigend. Maar juist die instabiliteit opent ruimte voor ontwaken.

De sluier scheurt. Niet om de wereld te vernietigen, maar om ons te herinneren aan wat erachter ligt: natuur, verbondenheid, en een werkelijkheid die groter is dan de modellen waarin we haar probeerden te vangen.